header image
Powidła śliwkowe
Tradycja smażenia powideł
Metoda produkcji
Właściwości powideł
Miejsca wytwarzania
Chełmno
Gruczno
Gzin
Kiełp
Kijewo Królewskie
Kozielec
Małe Łunawy
Nebrowo
Nowe n. Wisła
Opalenie
Starogród
Strzelece Dolne
Świecie n. Wisłą
Wałdowo Królewskie
Widlice
Powidła z Doliny Dolnej Wisły
Powidła śliwkowe
z Doliny Dolnej Wisły
są wpisane na Listę
Produktów Tradycyjnych
Ministerstwa Rolnictwa
i Rozwoju Wsi.
Strona główna arrow Metoda produkcji
Tradycja smażenia powideł PDF Drukuj E-mail
Sad nad Wislą
Sad nad Wislą

Na przełomie XIX i XX w nad Dolną Wisłą było ponad 2 tysiące sadów przydomowych. Owoce wykorzystywano na własne potrzeby, a ich nadwyżkę zawożono do miast i sprzedawano. Szczególne znaczenie miał lokalny ekotyp śliwy węgierki, który charakteryzował się odpornością na niekorzystne czynniki klimatyczne i szkodniki, oraz tym, że pestki bardzo łatwo oddzielały się od miąższu.

 
Kocioł miedziany (kuprowy) i mieszadło (bocian)
Kocioł miedziany (kuprowy) i mieszadło (bocian)

Gospodynie przygotowywały wielkie kuprowe (miedziane) kotły z drewnianymi mieszadłami, rozpalały ognisko i wsypywały do naczyń dojrzałe, wcześniej wypestkowane owoce. Smażone najczęściej bez cukru, na wolnym ogniu nawet 3 dni, odznaczały się wyśmienitym smakiem.

 
Zapieczone w garnku powidła
Zapieczone w garnku powidła

Gotowe produkty umieszczano w kamiennych garnkach i zapiekano w chlebowych piecach. Gdy na powierzchni powideł utworzyła się spieczona skorupka, wyjmowano garnki i składowano w chłodnych piwnicach. Tak przygotowane i przechowywane powidła mogły być użyte do spożycia nawet po 2-3 latach.

 
Cedzidła produkowane w Grucznie ok. 1960 r.*
Cedzidła produkowane w Grucznie ok. 1960 r.*
Inne węgierki lokalnej odmiany musiały być wrzucane do kotłów wraz z pestkami, gdyż ich wyjmowanie pochłaniało zbyt dużo czasu. Brano owoce, które wisiały na drzewie do pierwszych przymrozków i charakteryzowały się lekko pomarszczoną skórką. Po usmażeniu, powidła przepuszczano przez specjalne cedzidła, skutecznie zatrzymujące pestki, nadające produktowi goryczkę i oryginalny smak.

 

W dniu 15 marca 2006 r . "Powidła śliwkowe z Doliny Dolnej Wisły" zostały wpisane w kategorii orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

* fotografia pochodzi z książki  "Okolice Świecia", Władysław Łęga, Gdańsk 1965  r.

Następny >
w skrócie ...
Powidła śliwkowe z Doliny Dolnej Wisły smażone są z dojrzałych śliwek węgierek - ze wszystkich lokalnych ich odmian. Smażenie odbywa się w miedzianych kotłach, nad ogniem podsycanym drewnem liściastym. 
miejsca wytwarzania
kocioł kuprowy
Podczas smażenia masa jest mieszana drewnianym "bocianem" (mieszadłem), co uniemożliwia przywieranie powideł do ścian kotła.
Minimalny czas smażenia to 6-10 godzin (w zależności od wielkości kotła).
powidła
Powidła śliwkowe z Doliny Dolnej Wisły są wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.